ნარიყალას ციხე: თბილისის მცველი

ნარიყალას ციხე, რომელიც სოლოლაკის ქედზე დგას, არა მხოლოდ უძველესი თავდაცვითი ნაგებობაა, ეს თბილისის სიმბოლოა, მისი „სული და გული“. მისი კედლებიდან იშლება მოხიბლავი პანორამები ძველ ქალაქზე, მტკვარზე და მიმდებარე მთებზე. საუკუნეების განმავლობაში ნარიყალა ქალაქის საიმედო დამცველი იყო, მნიშვნელოვანი ისტორიული მოვლენების მოწმე და დღესაც რჩება საქართველოს დედაქალაქის ერთ-ერთ ყველაზე პოპულარულ ღირსშესანიშნაობად.

ციხის ისტორია: დაარსებიდან დღემდე

ნარიყალას ისტორია მჭიდროდაა დაკავშირებული თავად თბილისის ისტორიასთან. პირველი გამაგრებები ამ ადგილას IV საუკუნეში, ქალაქის დაარსების პერიოდში გაჩნდა. მაშინ ციხეს შურის-ციხე ერქვა („შურიანი ციხე“). თანამედროვე სახელწოდება – ნარიყალა („მიუვალ ციხე“ ან „მცირე ციხე“ სპარსული „ნარინ-ყალასგან“) მას მოგვიანებით, XII-XIII საუკუნეებში, მონღოლთა შემოსევების დროს მიიღო.

გრძელი ისტორიის მანძილზე ციხე არაერთხელ გადააკეთეს და გაამაგრეს. ის გადაურჩა არაბთა მმართველობას, ქართულ სამეფოებს, სპარსეთისა და თურქეთის შემოსევებს. ყოველი მმართველი თავის წვლილს აგროვებდა მის არქიტექტურაში, ამიტომ ნარიყალას სახეს სხვადასხვა ეპოქის ელემენტები ჩანს.

განსაკუთრებით დიდი ზიანი ციხემ 1827 წლის მიწისძვრის დროს განიცადა. ამის შემდეგ ის სრულად აღარ აღუდგენიათ და დღემდე მხოლოდ კედლებისა და კოშკების ფრაგმენტები შემორჩა.

ნარიყალას როლი თბილისის დაცვაში

სტრატეგიული მდებარეობა ბორცვის თავზე ნარიყალას თბილისის ძირითად თავდაცვით პუნქტად აქცევდა. ციხე აკონტროლებდა ქალაქზე მისასვლელს სამხრეთიდან და აღმოსავლეთიდან, რაც მტრის თავდასხმების დროულად გამოვლენისა და მოგერიების საშუალებას იძლეოდა.

საუკუნეების განმავლობაში ნარიყალამ წარმატებით შეასრულა თავისი თავდაცვითი ფუნქცია, ქალაქი მრავალი მტრისგან დაიცვა. მისი მიუვალი კედლები და ძლიერი კოშკები მტერს შიშს უნერგავდა და თბილისის მაცხოვრებლებისთვის საიმედო თავშესაფარს წარმოადგენდა.

შემორჩენილი ნაგებობები: რა ჩანს დღეს

განადგურების მიუხედავად, დღემდე კარგად არის შემონახული ციხის კედლების ფრაგმენტები, რამდენიმე კოშკი და წმინდა ნიკოლოზის ეკლესია.

წმინდა ნიკოლოზის ეკლესია

მცირე ზომის ეკლესია, რომელიც 1990-იან წლებში XII საუკუნის ძველი ტაძრის ადგილზე აღადგინეს. შიგნით შეიძლება დაინახოთ ფრესკები, რომლებიც ბიბლიურ და ქართულ ისტორიას ასახავს.

ციხის კედლები და კოშკები

შემორჩენილი კედლებისა და კოშკების ფრაგმენტები წარსულში ციხის მასშტაბების წარმოდგენას გვიქმნის. მათგან იშლება მშვენიერი ხედები ქალაქზე.

ხედები ციხიდან: თბილისის პანორამა მთელს სილამაზეში

ნარიყალა თბილისის ერთ-ერთი საუკეთესო სათვალთვალო პლატფორმაა. აქედან იშლება გასაოცარი ხედები ძველ ქალაქზე მისი ვიწრო ქუჩებით და ფერადი სახლებით, მტკვარზე, მშვიდობის ხიდზე, აბანოთუბნის სუფურ აბანოებზე და ქალაქის თანამედროვე რაიონებზე.

როგორ მივიდეთ ნარიყალას ციხემდე:

საბაგიროთი: ყველაზე პოპულარული და მალხაზური გზა – ციხემდე ასვლა საბაგიროთი რიყეს პარკიდან.

ქვეით: შეგიძლიათ ასვლა ქვეითად ციცაბო, მაგრამ მალხაზური ძველი ქალაქის ქუჩებით.

რჩევები ტურისტებს:

• ციხის მონახულება უმჯობესია დაგეგმოთ დილით ან საღამოს, როცა ასე ცხელი არ არის.
• ჩაიცვით მოსახერხებელი ფეხსაცმელი, რადგან ბევრი სიარული გიწევთ არათანაბარ ზედაპირზე.
• არ დაგავიწყდეთ ფოტოაპარატის აღება, რათა გადაიღოთ გასაოცარი ხედები.
• ციხის მონახულება უფასოა.

დასკვნა:

ნარიყალას ციხე – ეს არა მხოლოდ ისტორიული ძეგლია, ეს თბილისის მტკიცე სულისა და სიმბოლოა. მისი მონახულება – ეს შესაძლებლობაა, რომ შეეხოთ ქალაქის ისტორიას, ისიამოვნოთ მშვენიერი ხედებით და იგრძნოთ ძველი თბილისის ატმოსფერო.

Georgia-info.ru საიტზე ნარიყალას ციხის შესახებ მეტ საინტერესო ინფორმაციას, მის ისტორიასა და რჩევებს ტურისტებისთვის იხილავთ. გამოიწერეთ ჩვენი განახლებები, რომ იყოთ კურსში ყველა სიახლეზე და თქვენი მოგზაურობა თბილისში კიდევ უფრო საინტერესო და განმანათლებელი გახადოთ!